Innovaties in het management/houderij-systeem van melkvee- en varkenshouderij zijn nodig om de uitdagingen van volatiele voerprijzen en mestafzet op de middellange termijn het hoofd te kunnen bieden. Goede managementsystemen zijn essentieel om nog vele jaren op rendabele, verantwoorde wijze melk en varkensvlees te produceren in Nederland. Deze systemen helpen agrariërs om nog efficiënter te produceren. En de betere informatie kan worden gebruikt om de maatschappij transparant voor te lichten over de wijze waarop het voedsel duurzaam is geproduceerd. Dit kan de consument verleiden een iets hogere prijs te betalen voor producten die aantoonbaar duurzaam zijn. Deze conclusies trekken onderzoekers van LEI Wageningen UR in het rapport ‘Kansen voor innovatie in melkvee- en varkenshouderij’, in opdracht van het ministerie van Economische Zaken.
Verdergaande schaalvergroting
Aan de hand van een aantal toekomstscenario’s is met agrariërs bekeken welke voorwaarden nodig zijn om ook in de toekomst succesvol te kunnen ondernemen. De geïnterviewde agrariërs verwachten dat een verdergaande schaalvergroting nodig is om op rendabele wijze te kunnen blijven werken. Het LEI onderzocht wat die schaalvergroting betekent voor profit, people, and planet.
Intensivering
Intensivering betekent voor bijvoorbeeld melkveebedrijven ook meer mest per hectare en dus hogere kosten voor mestverwerking, meer milieudruk en wellicht de afweging om minder weidegang toe te passen, wat een negatief maatschappelijk effect heeft. Modelberekeningen van het LEI laten zien dat het voor een ‘standaard melkvee bedrijf op kleigrond’ gaat lonen om, bij verdubbeling van het aantal koeien, meer grond bij te gaan pachten als de mestafzetkosten boven de € 11 per ton uitkomen. Blijven de afzetkosten lager dan € 11, dan is uitbreiding van het areaal niet rendabel. De onderzoekers maakten voor hun berekeningen gebruik van het door het LEI ontwikkelde bedrijfseconomisch optimalisatiemodel Flame.
Betere voerconversie mogelijk
Een natuurlijke reactie op hogere voerprijzen is het zoeken naar meer efficiëntie. De vleesopbrengst per kilo voer is bij een aanzienlijk deel van de varkenshouderijen nu al zo laag dat de productie niet rendabel is. En de verwachting is dat de voerprijs de komende jaren nog verder zal stijgen. Het LEI berekende dat de twintig procent bedrijven die momenteel de minst efficiënte voerconversie hebben, tien procent meer kosten maken dan de twintig procent beste bedrijven. Bovendien produceren bedrijven met een slechte voerconversie meer mest per kilogram vlees. Conclusie: voor varkenshouderijen is het de komende jaren van belang de voerconversie te verbeteren. Goede managementsystemen waarmee alles nauwkeurig gemonitord kan worden zijn daarbij uiterst belangrijk.
