Het kabinet erkent in het regeerakkoord dat de agrarische sector onmisbaar is voor het realiseren van de ambities ten aanzien van economie, klimaat, energie, voedsel, gezondheid en een aantrekkelijk landschap. “Het is een regeerakkoord dat ons op veel punten past. Het is jammer dat het groene onderwijs van EZ over gaat naar het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, maar goed dat de bekostiging van de leerlingen gelijk getrokken is en de bezuiniging van 10 miljoen van tafel”, aldus Marc Calon, voorzitter LTO Nederland, in een eerste reactie op het regeerakkoord. “Wij zullen kritisch volgen of de hechte samenwerking tussen overheid, onderwijs en bedrijfsleven geborgd wordt.”
Aandacht voor gezinsbedrijven
LTO Nederland is overwegend positief over het gepresenteerde regeerakkoord. Het nieuwe kabinet ziet de kracht van de agrarische sector, als tweede voedselexporteur ter wereld, en de bijdrage die de agro-foodsector kan leveren aan een duurzame voedselvoorziening. “Wat ons bijzonder aanspreekt is de aandacht die het kabinet heeft voor de continuïteit van gezinsbedrijven. Het gezinsbedrijf is nog steeds de dominante ondernemingsvorm in de sector en dat ziet het kabinet”, aldus Calon. Het kabinet trekt 75 miljoen euro uit voor jonge ondernemers in de landbouw. Het fonds moet jonge boeren en tuinders helpen in de bedrijfsovername. “Daar zijn we zeker gelukkig mee.”
Vernieuwing Europees landbouwbeleid
Het regeerakkoord staat ook stil bij de vernieuwing van het Europees landbouwbeleid. Innovatie, duurzaamheid, voedselzekerheid en voedselveiligheid moeten de pijlers onder een eigentijds Europees Gemeenschappelijk Landbouwbeleid worden. Daarnaast moet het GLB bijdragen aan crisisbestendigheid van de sector. “Dat is precies de lijn die we als LTO Nederland voorstaan. Ik zie nog wel een los eindje in regeerakkoord. Dat gaat over nationaal strengere wetgeving invoeren dan Europa eist. Net als het kabinet zijn we voor een gelijk speelveld, maar voor ons betekent dat geen enkele nationale kop op EU-wetgeving.”
Behalen van klimaatdoelen
Dat het kabinet voor de insteek kiest om via beter landgebruik en goed bodembeheer een belangrijk deel van de klimaatdoelen te realiseren, en insteekt op regionaal maatwerk, is een aanpak die kan rekenen op steun van LTO Nederland. “Met deze aanpak daag je agrarisch ondernemers uit om via innovatie en aanpassen van de eigen bedrijfsvoering en innovatie in stalsystemen een stevige bijdrage te leveren aan de maatschappelijke doelen. Dat past ons. Het zal niet makkelijk worden om het doel van 49% broeikasgas vermindering in 2030 te halen, maar we lopen er niet voor weg. We pakken de handschoen op.”
Algemeen verbindend verklaren
LTO Nederland is voorstander van algemeen verbindend verklaren (AVV) door de overheid. Daarmee ontstaat de mogelijkheid om bij boeren en tuinders geld op te halen voor onderzoek en innovatie. “Het kabinet is daar in het regeerakkoord positief over. Dat is een goed signaal.”
Autoriteit Consument en Markt
Voor de Autoriteit Consument en Markt (ACM) is in het regeerakkoord een rol weggelegd om de verduurzaming van de voedselproductie niet in de weg te staan. De wetgeving wordt aangepast en de organisatie krijgt er een rol bij. “Prima, sympathiek, maar ik vraag me af hoe de ACM ervoor kan zorgen dat boeren en tuinders een betere prijs krijgen voor hun product. We zijn het eens met de intentie, maar zien het nog niet voor ons hoe dat in regelgeving wordt omgezet. Ik gebruik daar de metafoor van duwen aan een touw voor.”
Warme sanering varkenshouderij
In het regeerakkoord wordt 200 miljoen euro gereserveerd voor warme sanering van de varkenshouderij in overbelaste gebieden. Hoe deze sanering exact wordt vorm gegeven, is nog niet duidelijk. “We zien de noodzaak dat in de overbelaste gebieden de hinder die omwonenden ervaren van de varkenshouderij opgelost wordt. Hoe dat proces er gaat uitzien, is een vraag. Wij vinden dat de regierol privaat geregeld moet zijn.”
Multifunctionele landbouw
Het nieuwe kabinet heeft ook oog voor de kracht van de multifunctionele landbouw. “Veel onderzoeken tonen steeds de positieve invloed van verblijven in het groen en participeren in een vertrouwde omgeving. De multifunctionele landbouw biedt deze plek op een natuurlijke wijze”, aldus Calon. “Maar ook agrarische kinderopvang en boerderijeducatie dragen bij aan erkenning van de meerdere functies die boeren en tuinders hebben.”
Herziening arbeidsmarkt
De voorstellen in het regeerakkoord voor de herziening van de arbeidsmarkt kunnen rekenen op steun van LTO Nederland. “We zijn tevreden dat het nieuwe kabinet kiest voor versterking van de arbeidsmarkt en maatregelen terugdraait die tot een verstoring van de arbeidsmarkt hebben geleid. We zijn het eens met de visie dat werken meer moet lonen en dat werkgevers meer ruimte nodig hebben om flexibeler in te spelen op economische ontwikkelingen. Het wordt weleens vergeten dat de agrarische sector 70.000 bedrijven telt en aan ruim 600.000 mensen een baan biedt”, aldus Calon.
