Melkprijzen stijgen, terwijl veevoer betaalbaar en ruim beschikbaar blijft. Deze combinatie verbetert marges en versterkt die waarschijnlijk verder in 2025. Vaccinaties bieden hoop op minder ziekte-uitbraken in Europa en de VS, al blijft voorzichtigheid geboden. Dat zijn enkele conclusies uit de nieuwste Rabobank-update van RaboResearch.
De wereldwijze zuivelmarkt blijft richting 2025 grotendeels in balans. Meer melk en zuivelproducten komen beschikbaar, terwijl de vraag naar verwachting aantrekt. China heeft zijn voorraden grotendeels in balans gebracht. Bij genormaliseerde handel ondersteunen de huidige prijzen voor basiszuivelproducten betere marges voor melkveehouders, zonder grote druk op de marges van verwerkers (in elk geval wat betreft kosten voor zuivelproducten).
Lichte volumegroei Europa verwacht
De melkproductie in de EU-27 en het VK steeg met 0,1% (met schrikkeljaarcorrectie) van januari tot augustus 2024, dankzij een lage vergelijkingsbasis. De groei verschilt sterk per land. Na een nat voorjaar in Noordwest-Europa en een hete nazomer verbeterden de weersomstandigheden in de herfst en mogelijk de vroege winter. Samen met stijgende melkprijzen biedt dit optimisme voor de Europese sector om 2025 mee te starten. RaboResearch verwacht een volumegroei van 0,3% in 2024 en 0,5% in 2025.
Nederland en Duitsland: impact door blauwtong
In Duitsland en Nederland daalde de melkproductie in het derde kwartaal met meer dan 1,5% en 3% jaar-op-jaar door hitte en blauwtongziekte. Deze virusziekte, overgedragen door insecten, vermindert de melkgift gedurende ongeveer 2 maanden en beïnvloedt de vruchtbaarheid. Vertraagde conceptie, vroeggeboortes en abortussen zullen een remmend effect hebben op de zogenoemde voorjaarbloei van 2025 in Noordwest-Europa. De verwachting is dat vertraagde conceptie de lentepiek van 2025 in Noordwest-Europa kan uitstellen. In 2025 wordt meer vaccinatie verwacht, wat de impact van blauwtong moet beperken. In 2024 ontbraken voldoende vaccins.
Boerderijmelkprijzen Nederland flink gestegen
De boerderijmelkprijzen in Nederland zijn dit jaar flink gestegen. Deze hogere opbrengsten hebben de fors gestegen mestkosten deels gecompenseerd. Naast de hogere prijzen voor de afvoer van mest baart het gebrek aan plaatsingsruimte grote zorgen. Met het verdere afbouwen van de derogatie in 2025 zal de druk op de mestmarkt verder toenemen. Mogelijk vertaalt zich dat in nog hogere afzetprijzen, maar ook in meer druk op de plaatsingsruimte.
Hoewel RaboResearch voor de komende periode een goede markt voor zuivelproducten verwachtt, kan dit toch zorgen voor liquiditeitsdruk op individuele melkveebedrijven. Daarom is het volgens hen belangrijk dat melkveehouders een plan maken voor komend jaar en zicht houden op voldoende liquiditeit.
Een snellere daling van het aantal dieren in Nederland zou de mestmarkt wat lucht kunnen geven, evenals een mogelijke invoering van het gebruik van Renure in het komende groeiseizoen.
Europese melkprijs stijgt
De gemiddelde EU-27 melkprijs overschreed in oktober EUR 50 per 100kg, het hoogste niveau sinds maart 2023, en stijgt naar verwachting verder richting het einde van het jaar. Spotprijzen naderen EUR 60 per 100kg. Of het gemiddelde het record van december 2022 (EUR 58,25 per 100kg) haalt, blijft onzeker. FrieslandCampina verhoogde de gegarandeerde melkprijs in november met twee euro naar EUR 55,5 per 100kg (4,45% vet en 3,58% eiwit), een aanzienlijke stijging ten opzichte van EUR 44,75 per 100kg in januari.
Toenemend protectionisme
Republikeinen veroverden bij de recente Amerikaanse verkiezingen de macht. De focus van de wereldwijde markten verschuift naar toenemend protectionisme en mogelijke handelsconflicten. Voor de zuivelsector kunnen nieuwe tarieven handelsstromen verstoren, terwijl de beschikbaarheid van arbeidskrachten op boerderijen onder druk wordt gezet. In 2025 blijft onzekerheid heersen, terwijl de wereld afwacht welke beloften van president Trump realiteit gaan worden.
