Hittestress bij melkvee kan al beginnen bij een temperatuur van slechts 12 °C. Dat meldt Trouw Nutrition naar aanleiding van recent onderzoek, uitgevoerd door Josje Scheurwater van Universiteit Utrecht. Gedurende vier jaar, van januari 2017 tot december 2020, observeerde Scheurwater het gedrag van 4300 koeien op 8 commerciële bedrijven in Nederland.
Deze bedrijven waren uitgerust met zowel conventionele als automatische melksystemen, en sommige boden weidegang aan. Opvallend was dat geen van deze bedrijven een koelsysteem had; ze vertrouwden enkel op natuurlijke ventilatie in combinatie met één of meerdere ventilatoren. Voor de monitoring maakte Scheurwater gebruik van geavanceerde sensoren, zowel aan de hals als aan de poot van de koeien, verstrekt door Nedap.
THI en gedragsveranderingen bij hittestress
Het effect van hittestress wordt bepaald door een combinatie van temperatuur en vochtigheid, ook wel bekend als de temperature-humidity index (THI). Deze index, die voor het eerst werd beschreven in 1959 als een maatstaf voor menselijk ongemak, is ook van toepassing op melkvee. Terwijl traditioneel hittestress bij melkvee wordt geassocieerd met een THI van meer dan 72, suggereert het onderzoek van Scheurwater dat dit effect al kan optreden bij een THI van 56 en een temperatuur van 12 °C
Minder vreet- en ligtijd
Op de warmste dagen, met temperaturen boven de 28 °C en een THI van meer dan 72, werd een significante afname van de vreettijd waargenomen, tot wel 90 minuten per dag bij lacterende koeien en 75 minuten per dag bij droge koeien. Bovendien daalde de ligtijd van de koeien met 35 minuten per dag bij droge koeien op conventionele bedrijven en met 56 minuten per dag op bedrijven met automatische melksystemen.
![](https://www.trouwnutrition-benelux.com/siteassets/themas/rundvee-hittestress/grafiek-1-hittestress.png?v=4965a5)
Grafiek 1. Bij een THI > 68-72 neemt de herkauwtijd toe bij de conventionele bedrijven (D) en neemt die af bij de AMS-bedrijven (E).
Impact van Selko-TMR op voerverliezen en rantsoenkwaliteit
Het verband tussen hittestress en voerverlies werd verder onderzocht door Trouw Nutrition in 2023. Een laboratoriumtest toonde aan dat het toevoegen van Selko-TMR en Selko-TMR Dry aan het rantsoen de broei tot wel 12 uur kan vertragen, in vergelijking met een onbehandeld rantsoen. Dit heeft een significante impact op de temperatuur van het rantsoen, met een verschil van 10 °C tussen behandeld en onbehandeld voer, slechts 28 uur na het mengen.
De gevolgen van broei in het rantsoen zijn aanzienlijk. Gisten en schimmels gebruiken de suikers in het rantsoen als brandstof, wat leidt tot de productie van CO2 en vocht. Dit resulteert in een verlies van voedingswaarde, verminderde opname van droge stof, selectief eetgedrag en uiteindelijk een daling in melkproductie. Bovendien zetten deze microbiële activiteiten de darmgezondheid en het immuunsysteem onder druk.
Bron: Trouw Nutrition