ILVO en Bio Base Europe Pilot Plant zetten een belangrijke stap in een innovatieve technologie: microbieel eiwit. Met deze technologie worden hoogwaardige eiwitten, enzymen, additieven en fijnchemicaliën geproduceerd. Dit gebeurt door fermentatie van bacteriën, microalgen, gisten of schimmels op hernieuwbare grondstoffen, of op laagwaardig en overvloedig aanwezige reststromen.
Samen beschikken de testcentra van ILVO, Flanders’FOOD (Melle) en van Bio Base Europe Pilot Plant (BBEPP) in Desteldonk nu over de nodige apparatuur en expertise om testen op laboratorium- en testschaal van alle noodzakelijke stappen in de productie, opzuivering en verwerking van de nieuwe eiwitten te ondersteunen.
Net als het bestaande machinepark is de nieuwe infrastructuur open toegankelijk voor kennisinstellingen en bedrijven.
Fermentatiereststroom wordt veevoeder
Een fermentatie die nu al courant is in de voedingsindustrie, is die van Pichia pastoris. De gist is geprogrammeerd om enzymen te produceren voor onder andere het klaren van fruitsappen. Na het afscheiden van de enzymen blijven echter eiwitrijke gistcellen achter die potentieel hebben als grondstof in veevoeders.
Als demo voor het potentieel van de nieuwe infrastructuur concentreerde BBEPP de reststroom, droogde Food Pilot de massa met een nieuwe drumdroger en vergeleek ILVO de gestabiliseerde grondstof met de eigenschappen van soja. De resultaten van deze analyses geven aan dat het eiwitgehalte en de aminozuurcompositie kansen biedt voor valorisatie in veevoeders. Op basis van vragen uit de markt ligt de focus hierbij in eerste instantie op pluimvee- en varkensvoeders.
Nieuwe Feed Pilot
“Dit is een veelbelovend resultaat voor de voederindustrie en de veehouderij die op zoek zijn naar duurzamere grondstoffen”, zegt Annatachja De Grande van ILVO. “Wij investeren in dat kader in een nieuwe Feed Pilot in Merelbeke, waarmee we heel precies voeders kunnen produceren voor de belangrijkste landbouwdieren met diverse nieuwe grondstoffen.”
Ook de voederwaarde en verteerbaarheid kan in voedertesten met rundvee, varkens, pluimvee en aquatische diersoorten in de onderzoeksfaciliteiten van ILVO worden geëvalueerd.
Eiwit voor visvoer uit industriële emissies
Met fermentatietechnologie kunnen ook industriële emissies worden omgezet in eiwit. Met de nieuwe Steelanol-site zet Arcelor Mittal de emissies van de staalfabriek in Gent om naar duurzame ethanol, die vervolgens door fermentatietechnologie van UGent kan worden gevaloriseerd tot hoogwaardig eiwit (CEMPA project).
Gebruikmakende van de nieuwe investeringen, werd die technologie bij BBEPP opgeschaald, en werd zo al 50 kg eiwit geproduceerd. Kemin, producent van additieven en specialty proteins voor de voederindustrie, deed hiermee een eerste succesvolle proef in voeders voor zalm en garnalen.
Opschaling
“We zijn klaar voor de volgende stap en dat is opschaling van kilo’s naar tonnen”, vertelt Nele Ameloot van UGent. “De industrie zoekt naar manieren om hun emissies te valoriseren. De voedersector zoekt naar duurzame alternatieven voor vismeel. En de maatschappij geniet van de klimaat- en biodiversiteitswinst. Dat maakt van deze case een win voor iedereen.”
Voedingsreststroom wordt nieuwe grondstof
Een uitdaging die sommige innovaties met microbieel eiwit vertraagt, is de Novel Food wetgeving van Europa. Voor een aantal micro-organismen loopt intussen een aanvraagdossier als voedingsgrondstof, zoals voor Cupriavidus necator.
BBEPP liet de bacterie fermenteren op enerzijds zuivere glucose en anderzijds op suikers afkomstig van aardappelschillen. BBEPP verwerkte vervolgens de volledige biomassa’s met behulp van de nieuwe investeringen, ILVO droogde de oogsten met de sproei- en drumdroger in Food Pilot en screende beide poeders op functionaliteit en textuur voor voedingstoepassingen.
Instrument in eiwittransitie
Microbieel eiwit heeft potentieel een lagere milieu-impact dan dierlijke eiwitten, door efficiënter gebruik van grondstoffen, ruimte en water. Het kan op termijn ook de import van soja voor diervoeder helpen beperken, wat de veehouderij en voederindustrie op zijn beurt helpt verduurzamen. Microbiële eiwitproductie kan op die manier bijdragen tot een meer onafhankelijke, circulaire en biogebaseerde economie.
