De aanval van Rusland op Oekraïne zet de verhoudingen in de wereld onder druk. Dat geldt niet alleen voor politieke relaties. Ook de financiële markten reageren fors op het besluit van de Russische president Vladimir Poetin om de grens van Oekraïne over te steken. De gevolgen op de grondstoffen- en energiemarkten zijn direct zichtbaar. Die prijzen stegen. De financiële markten daarentegen reageerden met een prijsval.
Ontwikkelingen
Rusland viel in de nacht van woensdag op donderdag Oekraïne aan. De Europese landen werden wakker met de eerste berichten van beschietingen. ForFarmers verspreidde op de dag van de aanval – voor beurs – het persbericht met de jaarcijfers 2021. Hierin meldde het voerconcern dat de hogere energieprijs in 2021 niet volledig kon worden doorberekend aan de afnemers. Ook stelde ForFarmers dat de prijsontwikkelingen sterk zouden afhangen van de ontwikkelingen in de regio Rusland – Oekraine. Deze zin bleek tijdens de persconferentie al achterhaald door de daadwerkelijke aanval van Rusland.
Energie
Direct nadat de wereld werd opgeschrikt door het nieuws reageerden de markten al. De beurs in Rusland zakte in en de waarde van de roebel daalde. De prijzen voor energie daarentegen, lopen vlot op. Olie steeg naar waarden tot boven de 102 euro per vat (Brentolie – dd 24 februari). Ook de gasprijs ging de afgelopen dagen al omhoog als gevolg van de toegenomen spanningen. Premier Mark Rutte waarschuwde in zijn reactie op de inval voor sterk toenemende energieprijzen voor Nederlandse burgers.
Grondstoffen
De grondstofprijzen trokken 24 februari ook direct aan. Soja en tarwe noteerden fors hoger op de beurs van Chicago. Oekraïne is goed voor 12 procent van de wereld tarwe-export. Bovendien komt 16 procent van de mais en 18 procent van het gerst uit dit land.
In een toelichting op de jaarcijfers gaf Pieter Wolleswinkel (ForFarmers) aan dat de fysieke grondstofstroom van met name graan uit Oekraïne niet direct in gevaar zou komen. Hij verwacht wel blijvende invloed van het conflict op de wereldwijde prijsvorming. “Rusland en Oekraïne bepalen samen ongeveer voor een derde de graanprijs. Die invloed zal zeker merkbaar zijn.”
Volgens Wolleswinkel is de voerproductie in Nederland niet in gevaar. “We hebben in het verleden ook voer geproduceerd zonder graan uit Oekraïne. Als het moet zou dat ook nu een mogelijkheid zijn.”
Timing
Jan Holterman, redacteur van De Molenaar en voormalig bedrijfsleider in een voerfabriek, is het met Wolleswinkel eens dat er niet direct een bevoorradingsprobleem zal zijn voor de Nederlandse en Belgische voerfabrieken. Ook hij verwacht dat alle grondstofprijzen en met name granen omhoog gaan. “De voorraden drogen langzaam op. Bij hoge tarweprijzen zal die grondstof zich uit de recepten rekenen. Mais krijgt dan meer plek in de receptuur.” Die grondstof zal daardoor ook een hogere prijs krijgen. Holterman verwacht dat vanwege de geopolitieke ontwikkelingen Europese boeren meer graan zullen telen deze zomer. “Wat dat betreft is de timing gunstig. Bouwplannen kunnen nu nog worden aangepast.”
Biologisch
Oekraine is de laatste jaren wel een belangrijke leverancier van biologische grondstoffen. Karst Kooistra van Trading Organic meldt aan platform Biojournaal dat het een land in opkomst is. Recent zijn er nog biologische grondstoffen uit Oekraine gehaald om eventuele leveringsproblemen als gevolg van het dreigende conflict voor te zijn. Kooistra verwacht net als voor gangbare grondstoffen een stijging van de prijzen als gevolg van de oorlog.
“Dan gaat het met name om granen, soja, zonnebloemolie, tarwe. Als die regio instabieler wordt, gaan de prijzen wereldwijd omhoog. Dan zullen de prijzen voor de bio-grondstoffen verder mee gaan stijgen”, meldt Kooistra aan Biojournaal.
Leestip: Crisis in Oekraïne blijft graanmarkt beïnvloeden (2014)
